Kıyı yerleri, yükselen deniz seviyeleri sebebiyle bir takım zorlukla karşı karşıyadır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Aşınma
- Su baskını
- Tuzlu su girişi
- Hayat alanı kaybı
- Ekosistemlerin bozulması
Bu zorluklar, kıyı topluluklarını iklim değişikliğinin etkilerinden korunmak için altyapılarını ve uygulamalarını uyarlamaya zorluyor.
Kıyı manzaralarının yükselen deniz seviyelerine ahenk sağlamasının muhtelif yolları vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Deniz duvarları ve setler inşa etmek
- Kıyı topluluklarının taşınması
- Kıyı sulak alanlarının restore edilmesi
- Tabiat temelli çözümler kullanmak
- Erken ihtar sistemlerinin geliştirilmesi
Bu adaptasyonlar kıyı topluluklarını yükselen deniz seviyelerinin etkilerinden korumaya destek oluyor, sadece kalıcı bir çözüm değil.
Yükselen deniz seviyelerinin yarattığı zorluklara karşı uzun vadeli çözüm, sera gazı emisyonlarını azaltmak ve iklim değişikliğinin hızını yavaşlatmaktır.
İklim değişikliği hikayesinde harekete geçerek kıyı manzaralarını ve bunlara bağımlı toplulukları korumaya destek olabiliriz.
| Hususiyet | Tarif |
|---|---|
| Kıyı adaptasyonu | Kıyı alanlarında iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için alınan önlemler |
| Deniz seviyesinin yükselmesi | Dünya okyanuslarının yaklaşık yüksekliğindeki artış |
| Kıyı erozyonu | Dalga ve gelgitlerin etkisiyle kıyı alanlarının kaybı |
| Kıyı dayanıklılığı | Kıyı alanlarının iklim değişikliğinin etkilerine dayanma kabiliyeti |
| İklim değişikliği | Dünya iklimindeki uzun vadeli değişimler |
II. Kıyı Uyarlaması Tanımları
Kıyı adaptasyonu, kıyı alanlarını deniz seviyesinin yükselmesi ve kıyı erozyonu şeklinde iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dayanıklı hale getirme dönemini anlatım eder. Kıyı adaptasyonu, bireysel mülklerden bütün topluluklara kadar muhtelif ölçeklerde uygulanabilir.
Kullanılabilecek muhtelif kıyı uyarlama stratejileri vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:
- Deniz duvarları ve öteki sert altyapı
- Kumullar ve mangrovlar şeklinde daha yumuşak kıyı koruma önlemleri
- Yönetilen geri istifa
- Kıyı topluluklarının taşınması
Muayyen bir alan için en iyi kıyı ahenk stratejisi, yöresel iklim, kıyı şeridi türü ve camianın sosyoekonomik koşulları şeklinde bir takım faktöre bağlı olacaktır.
Kıyı adaptasyonu, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya yönelik küresel çabanın mühim bir parçasıdır. Kıyı alanlarını daha dayanıklı hale getirerek, toplulukları ve ekosistemleri deniz seviyesinin yükselmesi ve kıyı erozyonunun yıkıcı etkilerinden korumaya destek olabiliriz.
III. Kıyı Ahenk Stratejileri
Kıyı topluluklarını yükselen deniz seviyelerinin etkilerinden korumaya destek olmak için kullanılabilecek bir takım değişik kıyı uyarlama stratejisi vardır. Bu stratejiler şunları ihtiva eder:
- Kıyı alanlarını su baskınlarından ve erozyondan koruyabilecek deniz duvarları ve setler şeklinde sert altyapı çözümleri.
- Dalga gücünü emmeye ve kıyı alanlarını erozyondan korumaya destek olabilecek kumullar ve mangrovlar şeklinde yumuşak altyapı çözümleri.
- Yönetilen geri istifa, kıyı topluluklarının taşkın ya da aşınma riski altında olan alanlardan uzaklaştırılmasını ihtiva eder.
- Uyarlanabilir idare, kıyı alanlarının izlenmesi ve gerçekleştirilen değişikliklere ahenk sağlanması anlama gelir.
Bu stratejilerin her birinin kendine has avantajları ve dezavantajları vardır ve muayyen bir kıyı toplumu için en iyi strateji, camianın yüz yüze olduğu hususi riskler, mevcut kaynaklar ve camianın tercihleri şeklinde bir takım faktöre bağlı olacaktır.
IV. Kıyı Uyumu Yararları
Kıyı adaptasyonu, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım yarar sağlayabilir:
* Kıyı topluluklarını deniz seviyesinin yükselmesi ve kıyı erozyonunun etkilerinden korumak
* Taşkın riskini ve hasarını azaltmak
* Altyapı ve tehlikeli sonuç varlıkların korunması
* Organik kaynakların ve ekosistemlerin korunması
* Ekonomik kalkınmayı desteklemek
* Halk sağlığı ve güvenliğinin iyileştirilmesi
Kıyı adaptasyonuna yatırım yaparak kıyı topluluklarımızı korumaya destek olabilir ve iklim değişikliği karşısında dirayetli kalmalarını sağlayabiliriz.
V. Kıyı Ahenk Zorlukları
Kıyı adaptasyonu, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım zorlukla karşı karşıyadır:
- Kıyı ahenk önlemlerinin yüksek maliyeti
- Kıyı ahenk projelerinin uzun vadeli niteliği
- Değişik paydaşlar içinde koordinasyon ihtiyacı
- Kıyı topluluklarının gereksinimleri ile çevreyi koruma ihtiyacı içinde balans kurma ihtiyacı
Bu zorluklara karşın, kıyı topluluklarını yükselen deniz seviyelerinin etkilerinden korumak için kıyı adaptasyonu elzemdir. Beraber emek vererek, kıyı toplulukları için daha dayanıklı bir gelecek yaratabiliriz.
VI. Kıyı Uyarlaması Olay Emekleri
İşte kıyı adaptasyonu olay çalışmalarına dair birtakım örnekler:
* Hollanda deniz seviyesinin yükselmesi de dahil olmak suretiyle iklim değişikliğinin etkilerine karşı fazlaca savunmasız bir ülkedir. Hollanda hükümeti, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım kıyı uyarlama stratejisi uygulamıştır:
* Kıyı topluluklarını taşkınlardan korumak için deniz duvarları ve setler inşa etmek
* Dalga gücünü emmeye ve erozyonu azaltmaya destek olmak için kıyı sulak alanlarını restore etmek
* Fırtına dalgalarına karşı bir tampon kurmak için suni kumullar kurmak
* Kaliforniya deniz seviyesinin yükselmesinin zorluklarıyla yüz yüze kalan bir öteki eyalettir. California Kıyı Komisyonu, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım kıyı uyarlama stratejisi geliştirmiştir:
* Sahil yolları ve köprülerinin kotunun yükseltilmesi
* Kıyı topluluklarının daha yüksek bölgelere taşınması
* Kıyı habitatlarını iklim değişikliğinin etkilerinden korumak
* Küçük ada gelişmekte olan devletler deniz seviyesinin yükselmesi de dahil olmak suretiyle iklim değişikliğinin etkilerine karşı bilhassa savunmasızdır. Bu eyaletler iklim değişikliğinin zorluklarına ahenk sağlamak için bir takım adım atıyor, bunlar içinde şunlar yer ediniyor:
* Deniz duvarları ve öteki kıyı savunmalarının inşa edilmesi
* Kıyı topluluklarının daha yüksek bölgelere taşınması
* Sürdürülebilir ziraat ve balıkçılık uygulamalarının geliştirilmesi
* Yenilenebilir enerjiye ve öteki iklim dostu teknolojilere yatırım yapmak
VII. Kıyı Adaptasyon Finansman Fırsatları
Kıyı uyarlama projeleri için bir takım finansman fırsatı mevcuttur. Bu fırsatlar federal, eyalet ve yöresel düzeylerde bulunabilir.
Federal düzeyde, Amerika Mesken ve Kentsel Kalkınma Bakanlığı (HUD), kıyı ahenk projelerini finanse etmek için kullanılabilecek bir takım program sunmaktadır. Bu programlar içinde Camia Geliştirme Blok Hibesi (CDBG) programı, Afet Azaltma Yardımı (DMA) programı ve Sel Azaltma Yardımı (FMA) programı yer verilmiştir.
CDBG programı, kıyı uyarlama projeleri de dahil olmak suretiyle muhtelif camia geliştirme projeleri için yöresel yönetimlere fon sağlar. DMA programı, kasırgalar ve seller de dahil olmak suretiyle büyük felaketlerden kurtulmalarına destek olmak için eyaletlere ve yöresel yönetimlere fon sağlar. FMA programı, sel riskini azaltmalarına destek olmak için eyaletlere ve yöresel yönetimlere fon sağlar.
Federal fonlamanın yanı sıra, kıyı uyarlama projeleri için bir takım eyalet ve yöresel fonlama fırsatı da mevcuttur. Bu fırsatlar, eyaletiniz ya da yöresel yönetiminizle iletişime geçerek bulunabilir.
Kıyı adaptasyonu, toplulukları yükselen deniz seviyelerinin etkilerinden korumaya destek olabilecek mühim bir yatırımdır. Topluluklar, mevcut finansman fırsatlarından yararlanarak kıyı bölgelerini iklim değişikliğine karşı daha dayanıklı hale getirebilirler.
Kıyı Adaptasyon Kaynakları
Kıyı adaptasyonu ile alakalı daha çok data edinmek için yararlı olabilecek birtakım kaynaklar şunlardır:
IX. Kıyı Ahenk Vakit Çizelgesi
Aşağıda kıyı adaptasyonunun tarihli birtakım mühim olayların süre çizelgesi yer verilmiştir:
- 1987: Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) kuruldu.
- 1992: Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kabul edildi.
- 1997: UNFCCC’ye Ek Kyoto Protokolü kabul edildi.
- 2007: IPCC, iklim değişikliğine ait ilmi kanıtların kapsamlı bir değerlendirmesini sunan Dördüncü Değerlendirme Raporunu yayınladı.
- 2009: Kopenhag İklim Değişikliği Konferansı (COP15) düzenlendi.
- 2015: UNFCCC’ye ait Paris Anlaşması kabul edildi.
- 2021: IPCC, iklim değişikliğine ait ilmi kanıtların kapsamlı bir değerlendirmesini sunan Altıncı Değerlendirme Raporunu yayınladı.
Son yıllarda, kıyı adaptasyonuna duyulan gerekseme giderek daha çok kabul görüyor. Bunun sebebi, yükselen deniz seviyeleri, artan fırtına ve kıyı erozyonu şeklinde iklim değişikliğinin kıyı bölgelerindeki etkilerine dair artan kanıtlardır.
Kıyı adaptasyonu kompleks bir mevzudur ve bütün kıyı toplulukları için işe yarayacak tek bir çözüm yoktur. Sadece, kıyı topluluklarının iklim değişikliğinin etkilerine ahenk sağlamasına destek olmak için kullanılabilecek bir takım değişik strateji vardır. Bu stratejiler şunları ihtiva eder:
- Kıyı topluluklarının daha yüksek bölgelere taşınması
- Deniz duvarları ve öteki kıyı savunmalarının inşa edilmesi
- Kıyı sulak alanlarının ve kumullarının restore edilmesi
- Drenaj ve taşkın denetim sistemlerinin iyileştirilmesi
- Fırtına ve seller için erken ihtar sistemlerinin geliştirilmesi
Kıyı ahenk dönemi idame eden bir süreçtir ve kıyı topluluklarının iklim değişikliğinin etkilerine ahenk sağlamasına destek olmak amacıyla yeni stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanması gerekecektir.
S: Kıyı adaptasyonu nelerdir?
A: Kıyı adaptasyonu, kıyı alanlarını deniz seviyesinin yükselmesi ve kıyı erozyonu şeklinde iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dayanıklı hale getirme sürecidir.
S: Kıyı ahenk stratejileri nedir?
A: Birtakım kıyı uyarlama stratejileri şunlardır:
- Kıyı bölgelerini taşkınlardan korumak için deniz duvarları ve setler inşa etmek
- Kıyı topluluklarının daha yüksek bölgelere taşınması
- Dalga gücünü emmeye destek olmak için kıyı sulak alanlarını ve kumullarını restore etmek
- Erozyona karşı organik bariyerler kurmak için canlı kıyı şeritlerinin kullanılması
S: Kıyı adaptasyonunun önündeki zorluklar nedir?
A: Kıyı adaptasyonuna yönelik birtakım zorluklar şunlardır:
- Kıyı ahenk projelerinin yüksek maliyeti
- Birden fazla hissedar içinde işbirliğine gerekseme var
- İklim değişikliğinin gelecekteki etkilerinin belirsizliği
0 Yorum